Eind juni, het einde van het academiejaar is in zicht. Op zondagochtend lees ik nog papers voor het Postgraduaat Relatie- en communicatiewetenschappen SEE Uhasselt en reflectieverslagen voor de module teamcoaching Syntra Genk. Het gaat over irritaties, zwakke schakels in teams maar ook over schitterende parels en topprestaties in teams door maximale inzet van ieders talenten.
De bijzondere tips voor teams wil ik hier graag delen.
Goede afspraken maken goede vrienden
In een team zijn duidelijke afspraken nodig. Wat willen we bereiken? Wie doet wat? Hoe volgen we afspraken op? Een sterke sturing biedt houvast, zeker bij nieuw samengestelde teams of teams in moeilijkheden. Structuur geeft veiligheid en ruimte om naar elkaar te luisteren. In vergaderingen is het zinvol om een voorzitter en procesbewaker aan te duiden. De voorzitter is vooral taakgericht bezig terwijl de procesbegeleider zich focust op de samenwerking tussen de teamleden. Komt iedereen voldoende aan bod? Houden we rekening met elkaar? Hoe gaan we om met meningsverschillen?
Ondanks turbulenties een prachtig resultaat
Waar mensen samenwerken kan er veel misgaan. Shit happens! Een team is een groep medewerkers die op elkaar zijn aangewezen om een bepaalde taak of opdracht te volbrengen. Onderlinge relaties kunnen de taak hypothekeren. Door tijdsdruk of omwille van de lieve vrede kan de focus komen te liggen op het taakgerichte maar onderhuids zijn er spanningen die effect hebben op het resultaat. Medewerkers nemen afstand of dreigen af te haken. Een conflict lost zichzelf niet op. Bespreek de onderliggende knelpunten en heb vertrouwen dat het goed komt. Storingen hebben voorrang. Het bespreken van irritaties of het uiten van emoties zijn belangrijk, zonder hierin te overdrijven.
Iemand ziet het altijd nog zitten
Het is mooi om te zien dat ondanks de belemmeringen, spanningen in een team er wel altijd iemand is die het nog ziet zitten en er voor wil gaan. Deze persoon benoemt wat er nog wel werkt, brengt opnieuw rust en lijmt de brokken. Het kan nuttig zijn om het team op te splitsen in subgroepen om een andere dynamiek te installeren. Samenwerken in een team betekent niet dat alles ‘samen’ moet besproken en gedeeld worden. Er dient wel aandacht te zijn voor verbinding tussen alle teamleden.
Creëer kansen om anderen te laten schitteren
Het team is maar zo sterk als zijn zwakste schakel. Dit klopt maar hoe knap is het niet als je er mee kan voor zorgen dat er niemand uit de boot valt of je een collega kan doen groeien? Je kan een collega vragen wat hij nodig heeft van anderen om zelf stappen te kunnen zetten. Je kan jezelf bewust even aan de kant zetten om het geheel te overschouwen (helikopterview) en dan sterker terugkomen en inbreng geven. Soms zie je mooie dingen gebeuren door zelf afstand te nemen en ruimte te geven aan anderen.
Er zit meer in een team dan je denkt
Je kan ongelukkig of ontevreden zijn over de samenstelling van je team, maar het is een kunst om het maximale eruit te halen wat er in zit. Zelfkennis is het begin van alle wijsheid, zei Socrates. In interactie met mensen krijg je inzicht in jezelf: wie ben ik, waar sta ik voor, wat zijn mijn sterke punten en werkpunten? Het is goed om je eigen positie en die van de ander te (h)erkennen. Dit creëert ruimte voor verschillen en appreciatie voor andermans kwaliteiten. In een team dienen heel veel rollen ingevuld te worden die één persoon onmogelijk kan invullen. Niemand is perfect, maar een team kan het wel zijn of worden.
Proficiat aan alle cursisten voor de kritische reflecties over hun eigen team en teamwerking. Een welverdiende vakantie!